Coś dla amatorów mocnych wrażeń
.Gdy gwiazda wielkości Słońca lub nieco mniejsza wypali wodór w jądrze, zaczyna palić wodór w bardziej zewnętrznej warstwie. Następuje wtedy jej rozdęcie i przesunięcie się na diagramie H-R w stronę czerwonych olbrzymów. Jednocześnie jednak jądro się kurczy i rośnie temperatura, aby spowodować zapłon helu, z którego powstawać będzie węgiel, azot, tlen. W momencie zapoczątkowania tej reakcji, po wystąpieniu błysku helowego, gwiazda kurczy się i przesuwa na wspomnianym diagramie w lewo, w dół - osiada na gałęzi horyzontalnej. Jeżeli będzie miała szczęście/pecha, to znajdzie się w pasie niestabilności i zacznie pulsować jako gwiazda RR Lyr.
Jako że okres pulsacji jest pochodną stosunku masy/promienia gwiazdy, w przypadku RR Lyr jest on dość krótki. Długi jest u masywnych olbrzymów - cefeid klasycznych.
W zależności od rodzaju pulsacji RR Lyr dzielimy na trzy grupy: RRab, RRc, RRd. Te pierwsze pulsują w tonie podstawowym, a zatem mają większą amplitudę pulsacji, drugie w tonie harmonicznym - gitarzyści powinni wiedzieć o czym mowa
, trzecie zaś zmieniają sposób pulsacji. Gwiazdy RR Lyr mogą służyć pomocą w wyznaczaniu odległości w galaktyce, a zwłaszcza w określeniu odległości do gromad kulistych, w których stanowią znaczącą siłę. Wyznaczanie okresu jest jednak trudniejsze niż u cefeid, gdyż zależy także od zawartości metali w gwieździe.
Chyba najłatwiejszą do obserwacji gwiazdą tego typu jest tytułowa RR Lyr. Przy jasności wahającej się od około 7 - 8 mag jest obiektem łatwym do namierzenia i wymagającym jeśli chodzi o ocenę bardzo szybko rosnącej krzywej wzrostu jasności.
Jakoś do tej pory ciągle nie mogłem zmobilizować się do porządnej obserwacji RR Lyr, za to przedwczoraj przy okazji bicia rekordu obserwacji jednej nocy, przyczaiłem się na dogodną do obserwacji RZ Cep, z czego wyszedł taki wykresik:
Jest to gwiazda typu RRc, czyli pulsuje w tonie harmonicznym. Zastanawia mnie czy wahania na krzywej są wynikiem tej właśnie dziwnej pulsacji, czy błędu pomiaru. Trzeba będzie powtórzyć obserwacje.
Całość wątku jest: TUTAJ
Poza tym o RR Lyr można poczytać na stronie AAVSO: RR Lyr